A Sala II do Tribunal Supremo ha condenado a un ano de prisión a César Augusto Montaña Lehmann, coñecido polo nome artístico de César Strawberry e cantante do grupo Def con Dous, como autor dun delito de enaltecemento do terrorismo ou humillación das vítimas, por varios comentarios que publicou en Twitter entre novembro de 2013 e xaneiro de 2014 nos que mencionaba, entre outras persoas, ao funcionario de prisións secuestrado por ETA José Antonio Ortega Lara, e aos GRAPO.
A sentenza, da que foi relator o presidente da Sala, Manuel Marchena, estima un recurso da Fiscalía e anula a absolución de Strawberry ditada en xullo de 2016 pola Audiencia Nacional.
O fallo considera que foron mensaxes de humillación e burla que "alimentan o discurso do odio, lexitiman o terrorismo como fórmula de solución dos conflitos sociais e, o que é máis importante, obrigan á vítima ao recordo da lacerante vivencia da ameaza, o secuestro ou o asasinato dun familiar próximo, sen que a provocación, a ironía ou o sarcasmo (o 'nihilismo surrealista' en palabras do acusado) que animan os seus comentarios fagan viable unha causa supralegal de exclusión da culpabilidade".
O tribunal subliña que non pode identificarse cunha interpretación do artigo 578 do Código penal (enaltecemento do terrorismo ou humillación das súas vítimas) que para a súa aplicación esixa a valoración dun ditame pericial sobre a etiqueta que o autor reivindica para a súa propia obra artística, "entre outras razóns, porque eses complementos explicativos non se inclúen na mensaxe de burla. Este chega á vítima na súa integridade, sen matices aclaratorios da verdadeira intención do autor que os subscribe. A memoria da súa propia traxedia non adquire outra tonalidade cando o ditame pericial conclúe que foi expresado con sátira ou que é froito da crítica aceda", explica o fallo.
Difusión e gravidade
A sentenza impón a pena mínima prevista no Código penal, aínda que descarta cualificar os feitos como de menor gravidade tendo en conta que son mensaxes difundidas nunha conta de Twitter con máis de 8.000 seguidores, que potencialmente poderían haber retuiteado as mensaxes. Tamén o condena a 6 anos e 6 meses de inhabilitación absoluta.
Os tuits citados nos feitos probados da sentenza son: "o fascismo sen complexos de Aguirre faime estrañar ata os GRAPO", "a Ortega Lara habería que secuestrarlo agora", "Street Fighter, edición post ETA: Ortega Lara versus Eduardo Madina", "Franco, Serrano Suñer, Arias Navarro, Fraga, Blas Piñar... Se non lles dás o que a Carrero Blanco, a lonxevidade ponse sempre do seu lado", "Cantos deberían seguir o voo de Carrero Branco", e un ou máis que era unha conversación con outro usuario onde o cantante empezaba dicindo "Xa case é o aniversarios do Rei. Que emoción!". O outro usuario dille: "Xa terás o agasallo preparado non? Que lle vas a regalar?". Ao que contesta: "Un roscón-bomba".
Para o alto tribunal, é evidente que as afirmacións evocadoras de "unha mal entendida nostalxia pola actividade terrorista dos GRAPO"; o desexo dun novo secuestro de Ortega Lara, vítima da privación de liberdade máis duradeira na historia de ETA; a xustificación do asasinato de Carrero Blanco aplicado a outros personaxes históricos, ou a mención a un "roscón-bomba" como un agasallo idóneo para o día dos aniversarios do entón Rey Juan Carlos I, colman a tipicidad descrita no artigo 578 do Código penal.
Finalidade "irrelevante"
Fronte ao argumento esgrimido pola Audiencia Nacional, que considerou non acreditado que o acusado buscase coas súas mensaxes defender os postulados dunha organización terrorista nin tampouco desprezar ou humillar ás súas vítimas, o Supremo indica que a intención pretendida por Montaña Lehman é irrelevante en termos de tipicidad, xa que o artigo 578 do Código penal non esixe acreditar con que finalidade se executan os actos de enaltecemento ou humillación, e basta con asumir como propia a xustificación dunha forma violenta de resolver as diferenzas políticas e a reiteración consciente desas mensaxes a través de Twitter.
A sentenza considera significativo que para desentrañar a natureza das afirmacións do acusado e indagar no seu perfil artístico, a Audiencia Nacional tivese que recorrer a unha proba pericial postulada pola defensa, a testemuños de persoas que corroboraron a actitude non violenta do acusado, a un artigo de prensa de hai máis de 15 anos con expresións críticas ao nacionalismo, ou ao gran lazo azul exhibido polo grupo musical do que é letrista Montaña nun concerto hai 19 anos nun pobo de Lleida en repulsa polo asasinato de Miguel Ángel Blanco.
Pola contra, o Supremo destaca que o obxecto do proceso contra o acusado non é a súa actitude de fai máis dunha década fronte ao fenómeno terrorista, senón as mensaxes de humillación que difundiu valéndose da súa conta de Twitter entre novembro de 2013 e xaneiro de 2014.
Os maxistrados citan a súa xurisprudencia sobre o delito de humillación realizado a través de mensaxes nas redes sociais, e lembran que xa cualificaron como delito noutros casos afirmacións en Twitter ou Facebook sobre vítimas como Miguel Ángel Blanco ou Irene Vila.
